MASAK’a 2021 yılında toplam 511.026 kişi hakkında 515.627 adet bildirim gönderilmiş
Temel olarak suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede mali istihbarat toplama, analiz yapma, inceleme veya yükümlülük denetimlerinde bulunma fonksiyonlarına sahip olan Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının veri toplama/bildirim alma aşamasından bilgi paylaşımında bulunma/suç duyurusunda bulunma aşamasına kadar 2021 yılı içindeki faaliyetleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
MASAK’a 2021 yılında toplam 511.026 kişi hakkında 515.627 adet bildirim gönderilmiştir. Söz konusu bildirimlerin 504.995’ini şüpheli işlem bildirimleri, 9.765’ini adli/kolluk araştırma talepleri, 867’sini ise diğer ihbarlar oluşturmaktadır.
Son beş yıl içinde alınan bildirimlerde suç gelirlerinin aklanması ve aklamaya konu diğer suçlara yönelik bildirimlerin payının yıldan yıla artış gösterdiği görülmektedir. 2017 yılında MASAK’a aklama ve bununla ilgili öncül suçlarla ilgili olarak sadece 138.774 adet bildirim gönderilmişken, 2021 yılında suç gelirlerinin aklanması konulu bildirimlerin beş yıl öncesine nazaran yaklaşık %264 artış göstererek yaklaşık 505.000 olmuştur.
Alınan bildirimlerin büyük bir çoğunluğu (yaklaşık %98’i) yükümlü olarak ifade edilen mali piyasalardaki işlemlerde aracılık faaliyeti gösteren finansal kuruluşlar tarafından veya finansal olmayan meslek grupları tarafından gönderilen şüpheli işlem bildirimleridir (ŞİB). Alınan 504.995 adet ŞİB, toplam 292 adet yükümlü sayılan; kişi, kuruluş veya meslek grupları tarafından göderilmiştir. En fazla ŞİB gönderen yükümlüler ise çoğunlukla ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşları ve bankalardır.
Bildirimler içinde şüpheli işlem bildirimlerinden sonra en fazla payı savcılık ve mahkemeler gibi adli makamlar ile kolluk birimleri tarafından gönderilen adli/kolluk araştırma talepleri (9.765 adet) oluşturmaktadır.
MASAK tarafından yapılan analiz çalışmaları; vaka bazlı olarak yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları, Ceza Muhakemesi Kanununun 128’inci maddesi kapsamında suçtan elde edilen maddi kazanç ve gelirlerin tespit edilebilmesi amacıyla yapılan malvarlığı araştırmaları (suçtan elde edilen değer tespitleri) ve yığın veriler üzerinden yapılan stratejik analiz çalışmaları olmak üzere üç farklı türde gerçekleşmektedir.
2021 yılı içinde 16.339 adet analiz dosyası sonuçlandırılmış, bu analizler esnasında 81.561 kişi araştırılmış, 7.338 adet rapor veya bilgi notu hazırlanmış,düzenlenen rapor veya bilgi notları ile toplam 76.220 kişi hakkında elde edilen bilgi ve bulgular; suçla mücadele eden adli veya kolluk makamlarına ve bunların yanında konuyla ilgili inceleme veya denetleme yapmaya yetkili olan diğer idari kurum veya kuruluşlara gönderilmiştir.
Yasa dışı bahis oynatma suçu ile ilgili olarak da toplam 432 adet analiz dosyası sonuçlandırılmış ve bu dosyalar kapsamında 37.054 kişi hakkında istihbarat toplama ve analiz çalışmaları yürütülmüştür. Yapılan çalışmalar neticesinde 321 adet analiz raporu, 54 adet suçtan elde edilen değer raporu ve adet bilgi notu düzenlenerek yasa dışı bahis oynatma suçlarının tespitinde
kullanılmak üzere ilgili savcılıklara veya Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlar ile Mücadele Daire Başkanlığına önderilmiştir. Aklama suçu inceleme faaliyetleri kapsamında önceki yıllardan devreden dosyalar ile birlikte toplam 163 adet inceleme dosyasından 51’i sonuçlandırılmıştır. Sonuçlandırılan bu dosyalarda ismi geçen kişi sayısı ise 2.137’dir. Yapılan analiz,
değerlendirme ve inceleme çalışmaları sonucunda 2021 yılı içinde suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması suçu ile ilgili olarak toplam 181 kişi hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur.
Yükümlülük denetimi faaliyetleri; 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuata göre münferiden veya bir denetim programı kapsamında yürütülmekte olup, 2021 yılında toplam 245 yükümlü nezdinde uyum denetimi yapılmıştır.
2021 yılı içinde; kendiliğinden yapılan bilgilendirmeler dahil olmak üzere,toplam 137 farklı ülke mali istihbarat birimi tarafından ülkemizden 803 defa bilgi talebinde veya kendiliğinden bilgilendirmede bulunulmuştur. MASAK ise 91 farklı
ülkenin mali istihbarat birimlerinden 360 defa bilgi talebinde bulunmuştur.5549 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı suçlarıyla mücadelede önleyici tedbirlerin yükümlüler tarafından etkin bir şekilde uygulanması, aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede yer alan ilgili paydaşlar ile işbirliği ve koordinasyonun sağlanması kapsamında yürütülen eğitim ve farkındalığı artırıcı faaliyetler kapsamında;
– 2021 yılı Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında Türkiye Bankalar Birliği,Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği, Finansal Kurumlar Birliği, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Türkiye Sigorta Birliği, Değerli Maden Taş ve Döviz Piyasası Kurum ve Kuruluşları Derneğinin katkılarıyla çevrimiçi olarak düzenlenen çalıştaylara söz konusu birlikler üyelerinin yanı sıra ilgili sektörlerin düzenleyici ve denetleyici birimlerinden toplam 1.194 katılımcı iştirak etmiştir.- Türkiye Noterler Birliği, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinin katkılarıyla çevrimiçi gerçekleştirilen eğitim faaliyetleri ve hazırlanan eğitim videoları ile noterler, avukatlar, serbest muhasebeci mali müşavirler ve yeminli mali müşavirlere yönelik bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilmiş olup, 4.200’ün üzerinde katılımcı iştirak etmiş, eğitim videolarının Birliklerce yayınlanması suretiyle de daha fazla üyenin bilgilendirilmesi hedeflenmiştir.- Yükümlüler arasında sayılan finansal olmayan diğer yükümlü gruplarına (noter, avukat, emlakçı, kuyumcu, muhasebeci vb.) yönelik olarak ilgili birlik ve odalarca belirlenen 57 katılımcıya “Eğiticilerin Eğitimi” verilmiştir.
– Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin katkılarıyla kuyumcular, emlakçılar,nakil vasıtası alım satımı ile uğraşanlar ve aracılık edenler, muhasebeciler ve bağımsız denetim kuruluşlarına yönelik olarak düzenlenen çevrimiçi “MASAK Bilgilendirme Semineri” ne 158 katılımcı iştirak etmiştir.- Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik
Komutanlığı gibi kolluk birimlerinin çeşitli unvanlardaki 988 personeline yönelik aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele konusunda eğitim verilmiştir.- Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü nezdinde görevli denetim personelinin ve derneklerin suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı konusundaki farkındalıklarının arttırılması ve risk bazlı denetim sisteminin uygulanmasına yönelik düzenlenen eğitim faaliyetleri kapsamında; 107 dernek
temsilcisine, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğünün çeşitli unvanlardaki (Dernekler Denetçileri, Denetçi Yardımcıları, 81 İl Müdürlüğünden personel) yaklaşık 200 personeline yönelik düzenlenen çalıştaylarda ve eğitim
programlarında eğitimler verilmiştir.
– Terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanıile mücadelede kar amacı gütmeyen kuruluşların yeri, önemi ve alınması gereken tedbirler konusundaki farkındalıkların arttırılması kapsamında Vakıflar Genel Müdürlüğünün katkılarıyla 43 vakıf temsilcisine yönelik eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilmiş, ayrıca Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan denetime yetkili 70 meslek personeline suç gelirlerinin aklanması, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine yönelik risk bazlı denetim sistemi konusunda eğitim verilmiştir.
– Farklı denetim birimlerinden yaklaşık 290 denetim elemanına yönelik,çoğunluğu çevrimiçi olmak üzere, eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.
– MASAK bünyesinde göreve başlayan 45 Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısına; birim görev ve yetkilerine ilişkin eğitim, birim görev alanına giren mevzuata ilişkin eğitim ve birim otomasyon yazılımları eğitimi olmak üzere toplamda 110 saatin üzerinde eğitim verilmiştir.
h) Ekonomik Araştırmalar Faaliyeti Ekonomik araştırmalar faaliyeti kapsamında Ekonomik Programlar ve Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır: “Stratejik Yönetim ve Kaynak Tahsisi Programı”nın alt programı olan “Planlama, Programlama, İzleme ve Analiz” konusunda Üst Politika Belgelerinin
hazırlanmasına, taraflar arasında koordinasyon sağlanmasına, uygulamaya alınan politika, eylem planı ve aksiyonların takibinin yapılarak üst yönetime raporlanmasına yönelik olarak çalışmalar yürütülmüştür.
Orta Vadeli Programa konu olabilecek politika, tedbir ve eylemler hakkında Bakanlıklarla koordineli hareket ederek Orta Vadeli Programın hazırlanmasına ilişkin faaliyetlerde yer alınmıştır. Kalkınma Planının ve Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programının hazırlanmasına katkı sağlanmıştır.
Ekonomi Koordinasyon Kurulu ile Fiyat İstikrarı Komitesinin sekretarya hizmetleri yürütülmüştür.
2021 yılı Mart ayında kamuoyu ile paylaşılan Ekonomi Reformlarında yer alan eylemlerin takibi yapılarak, programa ilişkin açıklanan takvime uygun olarak eylemlerin hayata geçirilmesi için ilgili taraflarla birlikte çalışılmıştır.
2021 yılı Aralık ayında açıklanan Türkiye Ekonomi Modeli aksiyon adımlarının takibi yapılmaya başlanmıştır.
Yapısal reform gerektiren alanlarda kamu kurumları/kuruluşları ile sektör temsilcileri arasında koordinasyon sağlanmıştır.
Ayrıca birimin araştırma kapasitesinin artırılması amacıyla çalışmalar yürütülmüştür.