İBB İSKİ’den Alınan Borç Tutarlarını Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabında neden izlememiş ?

İBB’nin İdarenin bağlı kuruluşu olan İSKİ’den alınan borç tutarlarının Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı yerine Emanetler hesabında izlendiği tespit edilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon” başlıklı 27/6’ncı maddesinde; büyükşehir belediyesi ile bağlı kuruluşlarının, belediye başkanının onayı ile birbirlerinin nakit ihtiyacını karşılayabileceği, bu şekildeki ödünç vermelerde ise faiz uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 303-Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabının niteliğini düzenleyen 234’üncü maddesinde; bu hesabın diğer kamu idarelerine olan kısa vadeli mali borçlar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki kamu idarelerine mali borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.
İdare hesap ve işlemleri üzerinde yapılan incelemede, ilgili mevzuatı çerçevesinde İSKİ’den nakit talebinde bulunulduğu, bağlı kuruluş tarafından söz konusu nakit taleplerinin karşılandığı ve buna ilişkin 3.285.631.494,97 TL’nin 303-Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı yerine 333-Emanetler hesabının 333.99.99.99.00.00 no.lu kodunda takip edildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine İdare tarafından; 5393 Sayılı Belediye Kanunu 68/e maddesine değinildikten sonra borçlanma için meclis kararının zorunlu olduğu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon” başlıklı 27/6’ncı maddesine atıf yapılarak bahsi geçen işlemin meclis kararı olmaksızın yalnızca başkanlık oluru ile sağlanan bir ödünç verme işlemi olduğu ve faiz ödemesi içermediği ve dolayısıyla bir borçlanma niteliğinde olmadığı, İSKİ tarafından nakit ihtiyacını karşılamak amacıyla borç niteliği taşımayan bu işlem için Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe
Yönetmeliğinin 234 ve 303’üncü maddelerinde kamu idarelerine mali borçlar hesabının düzenlendiği ve madde metninde borç ibaresinin geçtiği ve bu hesapta ilgili tutarın takibinin yapılamayacağı ve bu sebeple Emanetler Hesabında takibinin yapıldığı belirtilmiştir.
Ancak, İdare tarafından 333-Emanetler hesabında ilgili tutarın takibinin yapılacağı belirtilmişse de Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 260, 261 ve 262’inci maddelerinde bahsi geçen işlemin takibinin yapılacağına yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer yandan, bahsi geçen işlemin faiz ödemesi içermemesi, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon” başlıklı 27/6’ncı maddesinin gereğidir

Sonuç olarak; İdarenin yukarıda yer verilen mevzuata uygun olarak bahsi geçen tutarları 303-Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabında takip etmesi  Gerekmektedir. Diğer yandan, yapılan hatalı kayıtlar sonucu 333-Emanetler Hesabı bilançoda 3.285.631.494,97 TL fazla, 303- Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı ise 3.285.631.494,97 TL eksik tutarla yer almıştır.

Kaynak – İspat  : Sayıştay 2023 Takvim yılı Denetim raporu