Halil Falyalı
Halil Falyalı (9 Kasım 1969 – 8 Şubat 2022), Kıbrıs Türkü iş insanıdır. Kuzey Kıbrıs’ta beş yıldızlı otel, kumarhane ve çeşitli sektörlerde şirketlerin sahibi olan Falyalı Mağusa Türk Gücü başkanlığı da yapmıştır.
2016 yılından beri ABD’de uluslararası para aklama ve uyuşturucu trafiği suçlamasıyla aranmaktaydı. Bu dava yüzünden KKTC’yi terk edemediği iddia edilmekteydi. 8 Şubat 2022 tarihinde uğradığı silahlı saldırı sonucunda ağır yaralı olarak kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.
Hayatı
9 Kasım 1969’da doğdu. Nazlı Falyalı ve öğretmen Cahit Falyalı çiftinin çocuğu olup, kökeni İskele ilçesinde bağlı Kumyalı köyüne, 1974 öncesinde Baf kazasındaki Falya köyüne dayanmaktaydı. Birçok otel işletmeciliği ve kumarhane (casino) yöneticiliği yapmış olan Falyalı, günümüzde Kıbrıs’ta beş yıldızlı Les Ambassadeurs Hotel & Casino’nun sahibiydi. Bunun yanında Fly Oil, Girne Marina, çeşitli bahis siteleri, restoranlar ve bilgi teknolojisi şirketlerinin sahibiydi. Yasadışı bahis sitelerini de yönettiği iddia edilmekteydi.
Falyalı kardeşlerin adı 2004 yılında İngiliz futbol takımı Fulham FC’yi satın almakla basında yer almıştır. Yapılan açıklamalarda Falyalı kardeşler kulübe 100 milyon sterlin önermesine rağmen kulüp yöneticileri takımı satmaya yanaşmamıştır.
Mağusa Türk Gücü kulübüne 2008-2012 yılları arasında başkanlık yapan Falyalı, bu sürede kulübe yaklaşık dört milyon TL harcama yaptı ve kulübe ait Canbulat Stadı’nın hizmete açılmasını sağladı. Ağustos 2012’de Falyalı “yoğun işlerini” gerekçe göstererek tekrar aday olmadı. 2017-18 sezonunda da kulübün sponsorluğunu üstlendi.
2012 yılında diyetisyen Özge Taşker Falyalı ile evlendi. İki çocuk sahibiydi
2016 yılındaki bahis operasyonunda da emniyetçe el konulan 780 milyon doları olduğu tespit edilmiştir.[14]
Açıklanan mal varlığı
15 Ekim 2021’de tutuklanan Halil Falyalı, mahkeme duruşmasında mal varlığını şöyle sıraladı:
- Birçok işletme, bunların arasında:
- İnşaat yapımı
- Araba yağı üretimi
- Liman işletmeciliği
- Les Ambassadeurs Hotel, Casino, Marina (250 milyon dolar değerinde)
- Larsen Teknoloji adında bir şirket
- Çeşitli evler, binalar, arabalar ve limanlar.
Ayrıca Royal Marine adında 7 yıldızlı bir otelin inşaatına başladığını, Dipkarpaz’da bir otel daha aldığını söyledi.
KKTC’nin üçüncü büyük petrol firması olan Fly Oil’in sahibi olduğunu belirten Falyalı, bu firmanın eskiden Türkiye Cumhuriyeti’nin beşinci cumhurbaşkanı olan Cevdet Sunay’a ait olup 1974’ten beri faaliyette olduğunu, bu firmayı satın aldığını ve 25-30 yıldır kendisine ait olduğunu söyledi.
Bafra bölgesinde 800 odalık bir otelin daha inşaa edeceğini söyleyip toplam mal varlığının 300-400 milyon dolar arasında olduğunu belirtti
Suç olayları
Falyalı, 2009 yılında asfalt ihalesine girdiği için bir iş adamını tehdit ettiği gerekçesiyle gözaltına alındı, sonrasında mahkeme tarafından serbest bırakıldı.
Halil Falyalı’nın suç bağlantıları ilk defa 2016 yılında yasadışı bahis operasyonuyla uluslararası basında yer almıştır. İstanbul emniyeti 2016 yılında Kıbrıs’tan İngiltere’ye uzanan ve günlük işlem hacmi 40 milyon doları bulan bir çeteyi çökertti. Uluslararası olan bu operasyonda Halil Falyalı bu şebekenin Türkiye ve Kıbrıs korumalığı yaptığı tespit edilmiştir. Operasyonda emniyet güçleri 780 milyon dolar ele geçirmiştir.. Şebekenin Türkiye’yi yıllık 12 milyar dolar zarara uğrattığı tespit edildi.
Bir diğer suç davası ABD’de devam etmektedir. Amerika’daki dava 2011 mayıs ayında kara para aklama ve uyuşturucu suçlamasıyla açıldı. Davadaki sanıklar Halil Falyalı, kardeşi Hüsnü Falyalı ve Hüsnü Demir’dir. Dava 2016’da karara bağlanıp suçlular hakkında yakalama kararı çıkartıldı. ABD ve KKTC arasında suçluların iadesi anlaşması bulunmadığından dava ABD’de Wanted(aranıyor) olarak beklemeye alındı.
15 Ekim 2021 tarihindeki mahkeme duruşmasında Halil Falyalı’nın suç geçmişi hakkında; 1987’den 2013’e kadar rahatsızlık, taciz, tehdit, vahim zarar ve mahkeme emrine riayetsizlik gibi pek çok suça karıştığı, 2002 yılında vahim zarar suçlamasıyla Ağır Ceza’da yargılandığı, en son 2006’da olmak üzere 6 defa mahkeme emrine riayetsizlik suçu işlediği ortaya çıkmıştır.
15 Ekim 2021’de tutuklanması
7 Ekim 2021’de Turgut Katırcı isimli şahıs; Halil Falyalı’nın kumarhanesinde para çaldığı iddiasıyla, kumarhane çalışanları tarafından alıkonulup darp edildiği ve zorla vekalet imzalatıldığı iddiasıyla Halil Falyalı hakkında suç duyurusunda bulundu. 7-15 ekim arasında polisler tarafından aranan Halil Falyalı, 15 Ekim’de polise teslim oldu. Falyalı tutuklanarak Girne Mahkemesine çıkarıldı. Mahkemede, Falyalı ile birlikte zanlılar Hakan Atıcı, Türkistan Gülce ve Serkan Beyar da hazır bulundu. Soygun, zorla alıkoyma, şiddet tehdidi ve ciddi darp suçlamalarıyla mahkemeye çıkarılan zanlılar hakkında, ifadelerinin teyit ve tekzibi amacıyla 3 gün poliste tutuklu kalmalarına karar verildi. Mahkeme 70 gün tutuklu yargılanma kararı verip Halil Falyalı ve diğer zanlıları Lefkoşa Merkez Cezaevine gönderdi.
Halil Falyalı, cezaevine girdikten 5 gün sonra 20 Ekim 2021’de kalp rahatsızlığı nedeniyle cezaevinden çıkartılıp hastaneye sevk edildi.
7 Ekim 2021’de Halil Falyalı ve arkadaşlarının kendisini darp ettiği iddiasıyla şikayetçi olan Turgut Katırcı isimli şahıs, 1 Aralık 2021 tarihinde itirafnameyle şikayetinin olmadığını ve suçlamaların gerçek dışı olduğunu söyleyerek mahkemeden şikayetini geri çekti. Mahkeme bu olay üzerine Falyalı ve arkadaşlarını 15 Aralık 2021’de cezaevinden tahliye kararını verdi.
Sedat Peker’in iddiaları
Sedat Peker’in iddialarına göre Binali Yıldırım’ın oğlu Erkam Yıldırım ve Mehmet Ağar bir uyuşturucu ticaretinin merkezinde yer almaktadır. Bu uyuşturucu ağının para trafiği Kıbrıs’ta Halil Falyalı aracılığıyla işlem gördüğünü iddia etti.
Uyuşturucu baronu Behçet Töre’nin iddiaları
Uyuşturucu ticareti suçundan dolayı şu an cezaevinde olan uyuşturucu baronu Serkan Beyar, 1998 yılında Halil Falyalı’yla birlikte uyuşturucu ticareti işini yaptıklarını ifade ederek, daha sonrasında KKTC’de ortak bir kumarhane açtıklarını da söyledi. 2001 yılında hapse giren Töre, KKTC’de bulunan International 2000 Hotel Casino’yu Halil Falyalı’yla birlikte açtıklarını, kendisi hapiste olduğu için 2004 yılında otelde kendisine ait hisseleri 10 milyon dolar karşılığında Falyalı’ya devrettiğini ileri sürdü.
Töre, borcunu ödemediği için Falyalı’yı öldürtmek istediği ancak daha sonra Sami Hoştan devreye girdiğini iddia etti. Falyalı’nın Sami Hoştan’ın huzurunda borcunu ödeyeceğini söylese de borcunu ödemediğini iddia etti.
Siyasetle ilişkisi
2012 yılında KKTC basınına yansıyan haberlerde Falyalı’nın 2009 seçimleri öncesi Eroğlu’na kendi elleriyle 3 milyon sterlin verdiğine dair ifadelerinin olduğu ve böylece Ulusal Birlik Partisini (UBP) desteklediği iddiası yer aldı. Afrika gazetesinde yer alan iddialarda, Eroğlu’yla sonraki başbakan ersin küçük’ün ters düşmesi sonrası Falyalı’nın Küçük’ü desteklediği de yer aldı. Dönemin ana muhalefet lideri Özkan Yorgancıoğlu iddialara tepki göstererek savcılığın ve polisin soruşturmasını talep etti.[23]
Ömer Kalyoncu’nun açıklamaları
Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Girne Milletvekili ve eski Başbakan Ömer Kalyoncu, henüz milletvekili olduğu 2011 yılında yaptığı meclis konuşmasında Falyalı tarafından İstanbul’da yaşayan çocuğu hakkında tehdit edildiğini belirtti. Bu konuşmada Falyalı’nın dönemin Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve UBP’li Başbakanı İrsen Küçük’le yakınlıkları olduğunu, öte yandan UBP’liler de dahil olmak üzere başka milletvekillerinin de Falyalı’nın tehditlerine hedef olduğunu iddia eden Kalyoncu, üzerinden yol geçmesi ve değer kazanması planlanan bir arazinin, Küçük’ün damadı tarafından Falyalı aracılığıyla satın alındığını belirtmesi nedeniyle bu durumda kaldığını ifade etti. Falyalı, iddiaları reddederek “senaryo” olduğunu söyledi. 2021 yılında yaptığı açıklamalarda, mecliste yapmış olduğu iddiaları tekrar etti ve soruşturma taleplerinin geri çevrildiğini belirtti. Kalyoncu ayrıca “Falyalı’nın KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile de yakın ilişkileri bulunuyor. Tatar, Falyalı’yı lokantasının açılışına katılacak kadar iyi tanıyor. Falyalı, uzun yıllardır kilit birtakım siyasetçilerle başbakanlar, bakanlarla, soruşturma yapmakla görevli savcılarla yakın ilişki kuruyor. Arası hepsiyle çok iyi. Bu yüzden kimse soruşturamıyor.” ifadesini kurdu.
Mustafa Akıncı’nın açıklamaları
KKTC 4. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kutlu Adalı cinayeti ve uyuşturucu trafiği ve kara para iddialarının merkezindeki Halil Falyalı ile ilgili şu açıklamaları yaptı:
Kutlu Adalı cinayeti, benzeri birçok cinayetteki gibi, Türk devleti adına görev yapmakla yetkili kılınmış canavar ruhlu faşistlerin Türkiye’nin yeraltı-mafya örgütleri ile iş birliği içinde işledikleri yapılan açıklamalardan ortaya çıkmış bulunuyor. Artık tahmin değil yüzleşilmesi gereken gerçekle karşı karşıyayız. Bu vahşetin hesabı verilmelidir. Kuzey Kıbrıs’ın bir takım kirli ilişkilerin yer aldığı bir yer haline dönüşmesi Kıbrıs Türk halkına yapılan en büyük kötülüktür. Kumarhane ve gece kulüplerinin ön planda olduğu yerlerde uyuşturucu, kara para aklama ve mafya ilişkilerinin de gündeme gelmesi kaçınılmaz. Halil Falyalı sürekli olarak Ulusal Birlik Partisi (UBP) yönetiminin en üst kademeleri ile birlikte anılan bir isim olmuştur. Her düzeydeki seçimlerde UBP’yi tüm maddi imkânlarıyla desteklediği herkesçe biliniyor. Çeşitli kirli ve yasadışı ilişkilerin Halil Falyalı ismiyle de bağlantılı olduğu yönünde iddiaların olduğu biliniyor. Koruyucu zırh bu veya benzeri kişiler için değil toplum için gereklidir.
Ersan Saner’in müstehcen görüntüleri
Halil Falyalı’nın tutuklanmasından 1 gün sonra KKTC başbakanı Ersan Saner’e ait olduğu iddia edilen müstehcen görüntüler medyaya sızdırıldı. Sedat Peker’in danışmanı Emre Olur; “Halil Falyalı’nın elinde siyasi ve bürokratlara ait şantaj kasetleri vardı. Bu kasetler artık Sedat Peker’in elinde” açıklamasında bulundu.
Ersan Saner, görüntülerin teknolojik kurgu ve komplo olduğunu iddia etti.
Tatar ve Saner’in açıklamaları
Kuzey Kıbrıs Eski Başbakanı Ersan Saner, Kutlu Adalı cinayeti için “Bir iddia üzerine bu kadar gündeme gelmesi doğru değil” ifadelerini kullanırken Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da Adalı cinayetiyle ilgili “siyasi bir gündem yaratmaya çalışanlar olduğunu” ileri sürdü.
Ölümü
8 Şubat 2022 günü saat 19.00’da Girne’ye bağlı Çatalköy’da, 20 Temmuz Caddesi üzerinde arabasında seyir hâlindeyken Falyalı silahlı saldırıya uğradı. Otomatik silahlarla yapılan saldırıda Falyalı vücudunun çok sayıda yerinden isabet aldı ve Lefkoşa’da kaldırıldığı Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde öldü. Yapılan otopsi sonucu; vücudunda 16 mermi tespit edilmiştir. Saldırıda Falyalı’nın şoförü Murat Demirtaş da olay yerinde hayatını kaybetti. Emniyet güçleri, yaptıkları araştırmalar sonucu, saldırıda kullanılan silahları 13 Şubat tarihinde bulmuştur.
Yapılan saldırı sonucu İstanbul’da Mustafa Söylemez de dahil olmak üzere 3 kişi gözaltına alınmıştır. Kıbrıs’ta ise Falyalı’nın 2 yakın koruması güvenlik güçlerince gözaltına alınmıştır. Cinayati hakkındaki soruşturma devam etmektedir.