TRMotor’un Tüm Hisseleri TUSAŞ’a Geçti
2017 yılında SSTEK A.Ş. tarafından kurulan TRMotor şirketinin tüm hisseleri, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından satın alındı.
20 Nisan 2017 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı’na bağlı SSTEK A.Ş. tarafından kurulan TRMotor Güç Sistemleri San. A.Ş.’nin tüm hisseleri, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’ne geçti. Değişiklik, şirketin web sitesine de yansıdı. Daha önce de BMC, TRMotor’daki hisselerini satmış ve ortaklıktan çıkmıştı.
TRMotor, Türkiye’nin ihtiyaçları doğrultusunda turbo motor teknolojileri alanında tasarım ve geliştirme faaliyetlerini gerçekleştirmek için kurulmuştu. Şirket, halihazırda Milli Muharip Uçak (MMU) Projesi kapsamında Yardımcı Güç Ünitesi (APU – Auxiliary Power Unit) ve Hava Türbinli Başlatma Sistemi (ATSS – Air Turbine Start System) çözümlerinin geliştirilmesi için TUSAŞ ile anlaşma imzalamış durumda.
Öte yandan 2018 yılında, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ve TRMOTOR arasında MMU Özgün Motor Geliştirme Programı Çerçeve Sözleşmesi imzalanmıştı.
Milli Muharip Uçak’ın Motorunda Rolls-Royce İle Olası İş Birliği
Türkiye’nin daha önce herhangi bir turbofan motor geliştirme tecrübesi bulunmadığı için özgün motorun geliştirilmesi amacıyla yabancı bir partnerle çalışılması ihtimali ağır basıyor. Daha önce İngiliz Rolls-Royce şirketi, bu yönde bir girişimde bulunmuş ve Kale Grubu ile birlikte 2017 yılı içerisinde ‘TAEC Uçak Motor Sanayi A.Ş.’ adında bir şirket kurulmuştu. Kurulan şirketin %51 hissesi ise Kale Grubu’na aitti.
Ancak çeşitli konularda yaşan anlaşmazlıklardan ötürü TAEC Şirketi, uzun bir süre boyunca faaliyete geçemedi. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail DEMİR, 25 Mart 2021 tarihinde yaptığı bir açıklama esnasında “Rolls-Royce’un bu uçak için hazır bir motoru yok.
Onlar, Türkiye’de kurdukları bir ortaklık ile bu uçak için motor geliştirmeyi teklif ediyorlardı ama o geliştirmenin şartları arasında bizim kabul edemeyeceğimiz 5-6 tane madde vardı. Onları uzun süre boyunca müzakere ettik ve çoğunda istediğimiz yere kadar geldi mesele.
Şu anda biz anlaşılabilir bir konuda olduğunu düşünüyoruz. Eğer onlar da hazırlar ise bu işi artısıyla eksisiyle bir yere getirebilecek durumdayız. Bizim açımızdan sorun büyük ölçüde belli bir yere geldi, ondan sonrası da diğer tarafa (Rolls-Royce) bağlı ki yine orada rakamsal bazı konular var onları da gördüğümüzde buna karar vereceğiz. Yani top, karşı sahada.” İfadelerinde bulundu.
Yine Başkan Demir tarafından Mart 2022’de yapılan bir açıklamada ise “Ayrıca, milli motor için Rolls-Royce firmasıyla bir çalışma ihtimalimiz vardı. Burada bazı endişelerimiz vardı, gerçekleştirdiğimiz toplantılar sonucunda bu endişeleri giderdik. Çalışmalar başladı.” İfadelerine yer verildi.