KARTAL Milli İhbar ve Komuta Kontrol Sistemi

HAVELSAN tarafından milli imkanlarla geliştirilen KARTAL Milli İhbar ve Komuta Kontrol (K2) Sistemi yazılımı, Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın bu alandaki ihtiyacını giderecek bir sistemdir.

NATO’nun 1990 yılından itibaren geliştirmeye çalıştığı Air Command and Control System (ACCS) projesinin üye ülkelerin harekât görevine/ kullanımına verilmesinde önemli sorunlar olduğu görülmüştür. Hv.K.K.lığı halihazırda, taktik seviyede ACCS gerçekleşene kadar, NATO’nun real time uygulamasını (MASE) kullanmaktadır. Hv.K.K.lığı, ACCS’ın halen devam eden sorunları üzerine Stratejik, Operatif ve Taktik seviyeyi içeren Milli bir Komuta Kontrol Sistemine geçmeyi planlamaktadır. Bu itibarla, Kartal Millî İhbar ve Komuta Kontrol Yazılımı ACCS ihtiyaçlarını milli olarak karşılayacak bir komuta kontrol sistemi olacaktır.

Hv.K.K.lığı’nın hali hazırda kullanmakta olduğu NATO nun taktik seviyede kullandığı Erken İhbar ve Kontrol Sisteminin (MASE) yerine; genişleyebilir ve ölçeklenebilir, modern bir mimariye sahip, kuvvetin stratejik savunma silah sistemi tedarik planlamasına (sensör, hava ve kara konuşlu savunma ve taarruzi silah vb.) uygun bir Milli Komuta Kontrol sisteminin geliştirilmesi için Hv.K.K.lığı ile HAVELSAN arasında 12 Nisan 2021 tarihinde protokol imzalanmıştır.

Günümüz harekât alanı ; Stratejik, Operatif ve Taktik seviye Karargâhların tümü için zamanında ve kesin kararlılık gerektiren karmaşık ve dinamik bir yapıdadır. Şekil 1’de gösterilmiş olan örnek bir müşterek harekât alanında bulunacak oyuncuların çeşitliliği, bu oyuncuların harekât komutası, taktik komutası yetkilerinin verildiği makamlar; farklı kuvvet kültürleri ve kullanım konseptleri, sistem kabiliyetleri, Birlikte Çalışabilirlik (BÇ) seviyeleri vb. hususlar göz önüne alındığında, böyle bir ortamda harekât planlamanın ve muhaberede karar unsurlarını desteklemeye esas bilginin üretilmesi ve yönetilmesi için gereken entegrasyonların benzeri görülmemiş bir artışla ihtiyaç haline geldiği herkes tarafından kabul gören bir gerçek haline gelmiştir.

KARTAL Komuta Kontrol (K2) Sistemi; Hv.K.K.lığı ve diğer kuvvet komutanlıkları ile sivil kurum/kuruluşların envanterinde bulunan tüm bilgi kaynaklarından (Aktif/Pasif Radar, İnsanlı/İnsansız Keşif/Gözetleme Platformları, ELINT/SIGINT, Uydu Fotoğrafları, Taktik Data Link (TDL), Meteoroloji, ATC, NATO Güvenli Bilgi Ağı vb.) gelen veriler işlenerek; otomatik veri kıymetlendirmesi yapılabilecek, elde edilen verilerden harekat planlamasına yönelik (kuvvet yapısı, taarruzi ve savunma kuvvet yapılandırması, muhabere ve link ortamı tasarımı vb.) optimizasyonları önerebilecek faaliyetlere altyapı oluşturabilecek ve tüm harekât/eğitim faaliyetlerinin planlama, görevlendirme, icra, izleme, anlık planlama ve görev sonrası analiz faaliyetlerini, anlık istihbarî ve taktik durumunda harekâta etkilerini değerlendirebilecek bir karar destek mekanizması ile harekât personeline sunabilecektir. Ayrıca harekât destek unsurları kabiliyetlerinin (RADNET, HSTA) de sistemle bütünleşmiş ve tek bir iş istasyonu üzerinden kullanım/yönetimi sağlanacaktır.

Özellikle KİM/BİKİM/BHHM unsurlarında kullanılacak taktik seviyedeki işlemler için kullanıcı isterleri doğrultusunda kontrolör ve operatörlerin aşina olduğu ve NATO standartlarıyla uyumlu önyüzler esas alınacaktır.

Hava harekâtının ayrılmaz bir parçası olan link yönetimi fonksiyonları HAVELSAN tarafından yapılmakta olan Taktik Data Link Yönetim Merkezi (TDLYM) projesindeki kabiliyet ve standartlar doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Bu sayede link ağlarının planlanmasından, linklerin birbirleriyle konuşturulmasına kadar geniş bir yetenek, fonksiyon ve elastikiyet kazandırılacaktır.

Proje kapsamında kazandırılması öngörülen en önemli özelliklerden birisi de mevcut sistemde alışılagelmiş olan senaryo bazlı yerel eğitimlere ilave olarak HAVELSAN tarafından geliştirilmiş olan F-16 Simülatörleri ve Hv.K.K.lığının isteği üzerine bu simülatörlerle entegrasyonu sağlanan BK Görev Simülatörlerinin BHHM-JFAC/BİKİM/KİM’ler ile entegrasyonudur. Bu entegrasyon ile Radar Harekât Odası (RHO)’n da görev yapan kontrolörler ile üslerde konuşlu simülatörlerde uçuş yapan pilotlar ve HİK personeli aynı simüle taktik çevrede buluşturulabilecek, bu sayede “Nasıl harp edeceksen öyle eğitim yap” prensibine uygun olarak yüksek katma değerli bir eğitim ortamına ulaşılacaktır. Kazandırılan bu kabiliyet mevcut ve/veya gelecek dönemde envantere girecek olan yeni uçak ve yer platformlarına da genişletilebilecektir.

Ayrıca Taktik ve Operatif seviye komuta kontrol sistemleri arasındaki entegrasyon kapsamında HvBS modülleri ile Link-16 verileri arasında dönüşüm yapılarak canlı ortamda meydana gelen gelişmelerin sonuçları HvBS’nin ilgili modüllerine aktarılması suretiyle cari planlama süreçlerinde karar vericilere gerçek zamanlı bir durumsal farkındalık sağlanacaktır.

NATO tarafından her yıl geniş katılımcılı olarak icra edilen CWIX tatbikatına, HAVELSAN HvBS ile ACCS ın Non-Real time kısmını oynamak üzere katılmış ve HvBS’nin ACCS ın Non-Real time kısmının belirlenen test senaryoları kapsamındaki isterlerinin tamamınıi karşıladığı görülmüştür

KARTAL; HAVELSAN tarafından geliştirilmiş olan ve halihazırda Hv.K.K.lığınca aktif ancak yarı otonomus olarak harekat kullanımında olan sistemlerin (HvBS, HİK, Uçuş Simülatörü, TDLYM, FSGP vb.) mevcut yeteneklerinden az olmamak üzere; değişen ve gelişen jeostratejik, jeopolitik ve stratejik/taktik harekat ihtiyaçları göz önüne alınarak bütüncül bir yaklaşımla bunların Stratejik, Operatif ve Taktik seviyedeki kullanıcılara aynı anda etkileşimli olarak hizmet verebilecek şekilde bir araya getirilmiş hali olacaktır.

Milli Komuta Kontrol Sistemi KARTAL; gerek NATO ülkelerine gerekse de NATO üyesi olmayan müttefik üçüncü ülkelere rahatlıkla ihraç edilebilecek ve Türkiye’nin bölgesel etki alanını güçlendirecektir.